Willem M. Roggeman: Gedichten (Recensie)

WILLEM M. ROGGEMAN WEER ONDERDAK

Sommige auteurs lijken uitgeschreven of spoorloos verdwenen, ten onrechte. Zo’n veertig jaar geleden zag ik als scholier in De Slegte al ramsjtitels van de Vlaamse dichter Willem M. Roggeman (1935), niet te verwarren met de eveneens Vlaamse dichter Willy Roggeman (1934). Toen publiceerde hij nog bij een uitgevershuis als Nijgh & Van Ditmar. Een bonte stoet Vlaamse uitgevers ontfermde zich verder over zijn poëzie en ook ogenschijnlijke eigen beheerconstructies doken op. Tegelijkertijd werden zijn gedichten ruim vertaald, vooral in Oost-Europa. Rond de eeuwwisseling kreeg Roggeman nog enige jaren onderdak bij de Leuvense uitgeverij P. Inmiddels is hij weer verkast en, met vier titels sinds 2010, uitgegroeid tot sterauteur van uitgeverij Kleinood & Grootzeer te Bergen op Zoom. Zijn laatste bundel, Notities voor een poëtica van de tijd, ‘geïllumineerd’ door de Vlaamse kunstenaar Marcase (pseudoniem van Marc Vanhaesebrouck), bevat gedichten over lezen en schrijven, bedachtzaam van toon en met soms verrassende beeldspraak: ‘Het woord klimt in de pen, zachtaardig / wijl de nacht zijn mes wet op je tongriem.’ Roggeman zoekt ook de grens met essayistisch proza op: ‘Het opdringerige wit op vele bladzijden komt overeen / met de relevante stilten in de muziek van John Cage’ (‘Canto voor Bert Schierbeek’). Uitgever Gerrit Westerveld maakte een smal, aantrekkelijk boekje. Zijn pers Kleinood & Grootzeer is boven het Hollands Diep vermoedelijk weinig bekend maar gaf sinds 1999 meer dan honderd boekjes, plano’s en leporello’s uit van vooral regionale dichters. Sommige namen komen we ook tegen bij de al sinds het begin van de jaren zeventig in Bergen op Zoom actieve poëzie-uitgeverij Wel. Westerveld heeft niet alleen aan Roggeman onderdak gegeven, maar ook aan de in kleine kring voor zijn haiku-achtige gedichten en bewerkingen van Chinese poëzie nog altijd bewonderde Willem Hussem (1900-1974). Ooit was hij auteur van De Bezige Bij maar nu is hij met maar liefst acht titels in het degelijk uitgegeven, typografisch goed herkenbare fonds van Kleinood & Grootzeer  vertegenwoordigd. Penseeltekeningen van Hussem illustreren ook een van de Roggeman-titels. Zie daar de waarde van zo’n kleine uitgeverij: een comeback mogelijk maken voor rondzwervende auteurs die al bijna een halve eeuw meedoen en voor overleden dichters die bij hun oude uitgever sinds hun dood zijn afgedaan.

Jan Paul Hinrichs

Willem M. Roggeman, Notities voor een poëtica van de tijd. Bergen op Zoom: Kleinood & Grootzeer, 2013. 21 p. 110 ex. € 12 (Kon. Wilhelminastraat 46, 4615 JB Bergen op Zoom | uitgeverij@kleinood-en-grootzeer.com). 

| Eerder verschenen in De Parelduiker 19 (2014), nr. 2, pp. 66-67 (als onderdeel van de rubriek ‘Schoon & haaks’).