dinsdag 17 januari 2017

Rudi van der Paardt: essays (Recensie)

ESSAYS VAN RUDI VAN DER PAARDT
 
Classicus Rudi van der Paardt (1943) richt zich graag op de wisselwerking tussen klassieke en Nederlandse literatuur. In zijn essaybundel Over de veelzijdigheid van L.Th. Lehmann en andere Nederlandse auteurs, een semi-eigen beheer uitgave van de Gooibergpers,  vinden we dit perspectief terug in een essay over Plinius de Jongere en De Komedianten van Louis Couperus. Maar verder is het spectrum breder. Auteurs van eigen voorkeur staan centraal: Ida Gerhardt, L.Th. Lehmann, A. Alberts, S. Vestdijk, F.B. Hotz, Cees Nooteboom en Doeschka Meijsing. C. Buddingh’ is ook aanwezig. Voor velen zal ‘Bijzonder aardig, prima, prima’ (1978), de vernietigende recensie van W.F. Hermans van zijn dagboeken, de deur dicht hebben gedaan. Nu lezen we dat de kritiek Buddingh’ ook zelf kapot maakte. Rudi van der Paardt toont zich een academische leraar in de beste zin van het woord: intensief bronnenonderzoek, ook blijkend uit literatuurverwijzingen, gaat hier aan het doen van uitspraken vooraf. Die houding zie je terug in zijn reactie, vol onverholen ergernis, op een uitgave van de briefwisseling Vestdijk-Henriëtte van Eyk (2007), waarin bezorger Wim Hazeu ‘volkomen het spoor bijster’ is. Hoogtepunt in de bundel is een lange en diepgaande beschouwing over de cyclus ‘Schlüszli’ van Ida Gerhardt: sprankelende korte gedichten rond een Zwitsers bergdorp (‘Aanvankelijk vierden Ida en Marie hun vakantie vooral in Warffum omdat daar geen toeristen kwamen’). Alle stukken zijn eerder gepubliceerd en bijgewerkt. Zo’n bundeling heeft zin, vooral door stukken over auteurs die je zelf niet gauw meer zult lezen en zo toch weer een plaats krijgen. Nu ken ook ik het ludieke gedicht ‘Pluk de dag’ over een potje Marmite dat Buddingh’ in 1966 ‘onder ongekende lachsalvo’s’ in Carré voordroeg. Het was geruststellend te lezen dat Hermans’ slachtoffer ook dit soort tijden heeft gekend.

Rudi van der Paardt, Over de veelzijdigheid van L.Th. Lehmann en andere Nederlandse auteurs. Bussum: Gooibergpers, 2015. 119 p. € 15 (te bestellen via de auteur r.vdpaardt@planet.nl)
 
| Eerder verschenen in de rubriek 'Schoon & haaks' in De Parelduiker 21 (2016), nr. 1, p. 64.